اتصالات فستو اجزایی هستند که برای اتصال لوله ها، شلنگ ها و سایر ابزارهای جریان سیالات به یکدیگر استفاده می شوند. آن‌ها در سیستم های آب، پنوماتیک و هیدرولیک رایج هستند و به طور کلی و ویژه برای یکی از انواع سیالات پرکاربرد طراحی می شوند.
اتصالات فستو انواع مختلفی دارند که می توان آن‌ها را بر اساس کاربرد، اندازه، پیکربندی، شکل، ماده، نوع رزوه، نوع اتصال و غیره طبقه بندی کرد. تنوع در انواع اتصالات باعث می شود هر کدام برای کاربردهای خاصی مناسب تر باشند؛ بنابراین، مهم است که نوع سیال و کاربردی که در فعالیت مورد نظر از اتصالات فستو انتظار می رود به خوبی درک و شناخته شود تا بهترین اتصالات انتخاب و مورد استفاده قرار گیرد.
از جمله انواع اتصالات یا کانکتور فستو می توان به کوپلینگ، آداپتور، اتصالات رزوه ای و … اشاره کرد.
1) اتصال شلنگ و لوله: این اتصالات مستقیماً به یک شلنگ یا لوله متصل می شوند و آن را به یک شلنگ، لوله یا مایع دیگر متصل می کنند. آن‌ها معمولاً حداقل در یکی از پورت ها نخ ندارند.
2) اتصالات رزوه ای: این اتصالات دارای اتصال رزوه ای بر روی درگاه (پورت ها) هستند تا بتوانند آن را به یک قسمت رشته ای دیگر مانند لوله یا قطعه متصل کنند.
3) کوپلینگ: این نوع از اتصالات فستو معمولاً از دو قسمت تشکیل شده اند که با هم اتصال ایجاد می کنند و معمولاً به گونه ای طراحی می شوند که توسط کاربر، متصل و از هم جدا شوند. به عنوان نمونه ای از اتصالات کوپلینگ می توان به اتصالات سریع شلنگ باغ یا اتصالات پنوماتیک اشاره کرد.
فستو (FESTO)؛ پیشرو در تولید اتصالات پنوماتیک
یکی از برندهای پیشرو و معتبر در ساخت و توزیع اتصالات پنوماتیک باکیفیت، برند فستو می باشد که محصولات تولیدی این شرکت نظیر کانکتور یا اتصالات فستو (Festo pneumatic fittings connectors)، امروزه می توانند در بسیاری از صنایع و بخش های مختلف مورد استفاده گسترده قرار گیرند.
فناوری پنوماتیک از گاز تحت فشار به منظور تولید انرژی و ایجاد حرکت مکانیکی استفاده می کند. متداول ترین گاز مورد استفاده در فناوری پنوماتیک، هوای خشک است. هوا باید خشک باشد زیرا رطوبت دارای کیفیت فشاری متفاوتی است. فناوری پنوماتیک بسیار شبیه به فناوری هیدرولیک است، با این تفاوت که در فناوری هیدرولیک سیال مورد استفاده برای ایجاد حرکت همیشه مایع است.
انواع اتصالات فستو
فیتینگ پنوماتیک فستو آلمان یا همان اتصالات فستو با کیفیتی متفاوت و برتر در سطح بین المللی و برای انواع کاربردهای صنعتی توسط شرکت آلمانی FESTO طراحی و تولید شده اند. به منظور تهیه اتصالات مناسب برای برنامه مورد نظر خود، می بایست با طیف وسیع اتصالات فستو آشنا بوده و کاربرد و مزایای هر یک را بدانید. در ادامه به معرفی برخی از نمونه های این اتصالات خواهیم پرداخت:
اتصالات پنوماتیک آرنج
این اتصالات پنوماتیک، شکلی شبیه به آرنج دارند. اتصالات آرنج، شلنگ ها را در زاویه 90 یا 45 درجه متصل می کنند تا جهت جریان هوا را تغییر دهند. آن‌ها دارای یک درگاه ثانویه رشته ای نر یا ماده هستند. آرنج های معمولی بازوهایی با طول یکسان دارند، در حالی که آرنج های بلند یک بازوی بلندتر دارند.
اتصالات فستو پنوماتیک آرنج برای اتصال یک یا چند شلنگ استفاده می شود و می تواند به کاربر اجازه دهد به راحتی اتصالات موجود در سیستم را برای مجموعه ای از لوله ها تغییر دهد.
ویژگی های کلیدی اتصالات پنوماتیک آرنج:
- جمع و جور و همه کاره
- ایده آل برای کار با لوله های نایلونی
اتصالات پنوماتیک مستقیم
اتصالات فستو از نوع پنوماتیک مستقیم دارای یک سمت رزوه ای و سمت دیگر برای اتصال به لوله یا شلنگ هستند. از این اتصالات قابل به کارگیری به عنوان آداپتور در سیستم های پنوماتیک هستند. اتصالات پنوماتیک مستقیم در انواع مختلفی از نظر قطر لوله، اندازه اتصالات، مواد سازنده بدنه و … طراحی و تولید شده و در بازارهای بین المللی موجود هستند.
ویژگی های کلیدی:
- بسیار ایمن
- قابلیت استفاده با طیف وسیعی از ابزارها
اتصالات پنوماتیک T شکل
اتصالات فستو پنوماتیک T شکل، به منظور فراهم آوردن قابلیت اتصال مستحکم و ایمن با پورت های رزوه ای، از مکانیزم فشاری بهره گیری می کنند. این اتصالات را می توان به شیوه ای آسان و نیز سریع نصب کرد. در اتصالات فستو T شکل، جنس اتصالات انتهایی و نیز اتصالات شاخه ای می تواند از دو ماده مختلف باشد.
ویژگی های کلیدی:
- طراحی اتصالات T شکل به صورت سوراخ کامل
- نشت بسیار کم این اتصالات در هنگام عملکرد
اتصالات پنوماتیک Y شکل
از اتصالات فستو Y شکل در انواع کاربردهای صنعتی نظیر صنعت هوایی، نساجی، کارگاه های رباتیک، خودرو سازی و … به طور گسترده ای بهره گیری می شود.
ویژگی های کلیدی:
- برخورداری از قابلیت اتصال سریع و محکم با اجزای سیستم پنوماتیک
- برخورداری از مخزن و بدنه مقاوم در برابر جریان پرفشار و خلأ
اتصالات عملکرد پنوماتیک
اتصالات فستو از نوع عملکرد پنوماتیک، طیف عملکردی وسیعی دارند؛ از جمله مناسب برای مسدود کردن جریان و نیز تنظیم جریان در حین عملیات می باشند. این اتصالات همچنین در جنس های متفاوتی بسته به کاربرد مورد نظر از آلومینیوم و برنج گرفته تا فولاد و … قابل تولید هستند.
اتصالات فستو فشرده سازی یا کمپرسوری
اتصالات فستو فشرده سازی که به اتصالات کمپرسوری نیز معروف است، برای اتصال شلنگ به سیستم های هوای فشرده استفاده می شود. آن‌ها اتصال بدون نشت، آسان و سریع را ارائه می دهند و معمولاً 1 تا 6 پورت اتصال دارند. آن‌ها با دست نصب و راه اندازی می شوند.
برای نصب، شلنگ به قسمت حلقه آزاد اتصالات فستو فشار داده می شود تا به انتهای آن برسد. برای جداسازی نیز، حلقه رهایی را به سمت داخل اتصالات فشار داده و لوله بیرون کشیده می شود. برای نگه داشتن لوله در جای خود از چنگال قفل استفاده می شود.
اتصالات فستو فشاری با 1 نقطه اتصال
این اتصالات دارای یک درگاه اتصال هستند، بنابراین جریان هوا را متوقف می کنند.
پلاگین برای اتصالات فشاری
از پلاگین برای آب بندی اتصالات فشاری پنوماتیک استفاده می شود و به همان شیوه ای که در اتصالات فستو فشاری شرح داده شد، نصب و جداسازی می شود.
اتصالات درپوش
از اتصالات درپوش برای بستن یک شلنگ پنوماتیک با اتصالات پلاگین استفاده می شود.
اتصالات فشاری با 2 نقطه اتصال
این نوع از اتصالات فستو دارای یک درگاه نوع فشاری و یک درگاه ثانویه تک رشته ای (نر یا ماده) هستند. هوا از درگاه ورودی به درگاه خروجی جریان می یابد.
اتصالات فستو کشویی مستقیم نر
اتصالات مستقیم یک شلنگ را در یک خط مستقیم با یک درگاه ثانویه با نخ نر متصل می کند.
اتصالات فستو مستقیم فشاری ماده
اتصالات مستقیم یک شلنگ را در یک خط مستقیم با یک درگاه ثانویه با نخ ماده متصل می کند.
اتصالات مستقیم شش گوش داخلی
اتصالات فستو مستقیم شش ضلعی داخلی دارای یک درگاه ثانویه رشته ای نر و یک اتصال داخلی شش ضلعی هستند. اتصالات مستقیم شش گوش داخلی دارای یک درگاه ثانویه رشته ای نر برای اتصال آن به یک سوپاپ هستند. پس از ایجاد اتصال رزوه ای، شش ضلعی داخلی می تواند محکم شود.
اتصالات فستو مستقیم پلاگین
اتصالات مستقیم پلاگین، شلنگ ها را در یک خط مستقیم به هم متصل می کنند. به موجب آن، یک پورت از اتصال از نوع فشاری و پورت ثانویه از اتصال نوع ساقه ای یا “پلاگین” استفاده می کند. به طور معمول، ساقه به یک اتصالات فشاری وارد می شود.
اتصالات فستو آرنج پلاگین
اتصالات آرنج پلاگین شلنگ ها را با استفاده از پورت های اتصال از نوع فشاری و پلاگین در زاویه ای به اندازه 90 درجه از هم متصل می کنند.
اتصالات فشاری با 3 نقطه اتصال
این نوع از اتصالات فستو، دارای دو پورت از نوع فشاری و یک پورت رشته ای یا دیگری از نوع فشاری در ورودی است. اتصالات می تواند دارای دو ورودی و یک خروجی برای افزایش فشار یا یک ورودی و دو خروجی برای کاهش فشار و ایجاد دو جریان هوا باشد.
اتصالات ورودی سوراخ دار
این نوع از اتصالات فستو شامل اتصالات فشار در یک طرف و اتصالات رزوه ای با سوراخ در طرف دیگر هستند. روزنه اندازه لوله را کاهش می دهد، بنابراین جریان هوا را به میزان دلخواه کنترل می کند. از این اتصالات می توان برای تخلیه سیستم پنوماتیک استفاده کرد. آن‌ها همچنین به عنوان دهانه های کنترل جریان و محدود کننده های جریان شناخته می شوند.